Orkestinstrumenten
Verschillende orkesten
Er zijn veel verschillende soorten orkesten. De instrumenten(groepen) waaruit het orkest bestaat bepalen wat voor soort orkest het is. In een strijkorkest spelen bijvoorbeeld alleen strijkinstrumenten. Een blaasorkest bestaat, net als de fanfare, brassband en het harmonieorkest, vooral uit blaasinstrumenten. In een symfonieorkest is een combinatie van snaar-, blaas- en slaginstrumenten te horen.
Symfonieorkest
Een symfonieorkest bestaat uit drie verschillende instrumentengroepen: snaarinstrumenten, blaasinstrumenten en slaginstrumenten.
De instrumenten worden meestal van hoog naar laag ingedeeld. De hoogste instrumenten zitten helemaal links en de laagste instrumenten zitten helemaal rechts. Over het algemeen geldt: hoe groter het instrument, hoe lager deze klinkt. Voor het orkest staat een dirigent.
Kijk naar de afbeeldingen van de instrumenten die het meest in het symfonieorkest voorkomen. Er zijn ook andere samenstellingen mogelijk.
Akkoorden worden gespeeld op een instrument dat meerdere noten tegelijkertijd kan laten klinken, bijvoorbeeld een piano of een gitaar. Ook kan een akkoord klinken door meerdere mensen elk een andere akkoordtoon te laten spelen of zingen.
Snaarinstrumenten
Alle snaarinstrumenten hebben snaren, maar ze kunnen op verschillende manieren worden bespeeld. Muzikanten kunnen erop strijken, tokkelen of de snaren aanslaan.
Strijkinstrumenten
Snaarinstrumenten die aangestreken worden met een strijkstok, heten strijkinstrumenten (strijkers/ strings). De meest voorkomende strijkinstrumenten zijn (van hoog naar laag) de viool, de altviool, de cello en de contrabas.
Op een viool kan worden gestreken met een strijkstok en worden getokkeld met de vingers.
Een altviool is groter dan de viool, daarom klinkt hij lager. Er kan op worden gestreken met een strijkstok en er op worden getokkeld met de vingers.
Op een cello kan worden gestreken met een strijkstok en op worden getokkeld met de vingers.
De contrabas is de grootste van de strijkersfamilie, daarom klinkt hij ook het laagst. Ook op een contrabas kan worden gestreken met een strijkstok en op worden getokkeld met de vingers.
Tokkelinstrumenten
Een voorbeeld van een tokkelinstrument is de harp. Een instrument dat niet in het symfonieorkest zit, maar je ook zou kunnen tokkelen in de gitaar.
Klavierinstrumenten
De snaren van een piano of vleugel worden aangeslagen wanneer de toetsen worden ingedrukt. De snaren van een vleugel zijn langer, daarom klinkt een vleugel harder dan een piano.
Blaasinstrumenten
Blaasinstrumenten worden onderverdeeld in houtblazers en koperblazers. Kijk en luister naar de verschillende houtblazers en koperblazers.
Houtblazers
Houtblazers zijn te herkennen aan het materiaal waarvan ze gemaakt zijn en aan het mondstuk. Veel houten blaasinstrumenten hebben een mondstuk met een riet. Dit riet zorgt ervoor dat de lucht die er doorheen wordt geblazen gaat trillen. Hierdoor ontstaat het geluid.
Houtblaasinstrumenten hebben een buis met kleppen. Door middel van de kleppen kunnen verschillende toonhoogtes gemaakt worden.
Een piccolo lijkt qua uiterlijk op een dwarsfluit, maar is kleiner van formaat. De piccolo klinkt zeer hoog.
De dwarsfluit is (net als de piccolo) van metaal gemaakt. Toch hoort de dwarsfluit bij de houtblazers. De voorloper van de dwarsfluit, de traverso, werd namelijk wel van hout gemaakt.
Een hobo wordt met een (dubbel)riet bespeeld.
De klarinet wordt met een (enkel)riet bespeeld.
De fagot wordt met een (dubbel)riet bespeeld.
Koperblazers
Koperblazers zijn te herkennen aan het materiaal waarvan ze zijn gemaakt en aan het mondstuk. Het geluid ontstaat doordat er met gespannen (trillende) lippen tegen het koperen mondstuk wordt geblazen. Door middel van de ventielen kunnen er verschillende toonhoogtes worden gemaakt. Kijk en luister naar de verschillende koperblazers.
Het bekenste en kleinste nstrument van de koperblazers is de trompet.
De trombone wordt ook wel de schuiftrompet genoemd. Dit instrument heeft geen ventielen, maar door de stang te verschuiven krijg je verschillende tonen.
De hoorn lijkt meer op de trompet. Dit instrument is zachter van klankkleur dan de schelle trompet.
Het grootste instrument in deze lijst is de tuba. Dit instrument kan ook de laagste tonen spelen.
Slaginstrumenten
Slaginstrumenten worden onderverdeeld in slaginstrumenten met een vel, de membranofonen en slaginstrumenten zonder vel, de idiofonen. Bij de idiofonen maakt het materiaal zelf geluid, zoals het hout van een xylofoon of het metaal van een bekken.
Membranofonen
Voorbeelden van membranofonen zijn pauken, de grote trom en de snaredrum.
Idiofonen
De xylofoon (letterlijk: houten geluid) en de marimba vallen onder het melodisch slagwerk. Ze bestaan uit houten staven die worden aangeslagen met stokken. De xylofoon is familie van de marimba. De marimba is een stuk groter en heeft daardoor een warmere klank.
Het klokkenspel en de vibrafoon vallen onder het melodisch slagwerk. Ze bestaan uit metalen staven die worden aangeslagen met een stok. De vibrafoon bevat daarnaast een pedaal om de tonen langer te laten klinken en heeft de mogelijkheid om vibrato aan de tonen toe te voegen.
Andere instrumenten zijn de triangel en de bekkens.
